De liniaaltjes van de inquisitie (column Trouw 24 mei)

Er kan veel fout gaan. Onnoemlijk veel. Heimachines, grasmaaiers, buren met slijptollen en schuurmachines, een stroomstoring, te weinig opgavebladen, verstopte wc, exploderende frisdrankflesjes, surveillanten die overlijden van verveling, pindakaasboterhammen die dood en verderf zaaien. Eigenlijk is het een wonder dat dingen soms ook goed gaan. 

De allerergste ramp die een school kan treffen rond de examens is dat er inspecteurs komen. Voor de controle op de eindexamens heb je speciale teams van inspecteurs, een soort militaire eenheid die onaangekondigd komt binnenvallen. Zelden komen ze gelegen. Een gevreesd onderdeel van hun wapenuitrusting is de liniaal. Er zijn rectoren in zwijm gevallen bij de aanblik van de liniaaltjes van de inspecteurs. Ze hebben namelijk lange, robuuste liniaaltjes en daar doen ze de meest angstaanjagende dingen mee. Ze meten bijvoorbeeld de afstand tussen de examentafels. Die afstand moet minimaal 1 meter bedragen. Ze kunnen de examens ongeldig verklaren als de afstand 99 cm bedraagt.

Het is een kenmerk van controlerende instanties dat zij zichzelf volstrekt serieus nemen, ik begrijp dat best, anders kan je natuurlijk wel ophouden als inspecteur. Dan wordt je een soort bromsnor die achter Swiebertje aanzit, wetend dat je allebei gezellig samen in de keuken van Saartje zal eindigen. Vorig jaar kwamen ze bij ons langs, de onrustzaaiers. Stoïcijns keek de rector de inquisiteurs in de ogen, zich veilig wetend in de wetenschap dat de afstand tussen de tafeltjes 132 cm betrof. Bijna een halve meter boven het vereiste minimum! Toch trokken de inspecteurs de liniaaltjes. Je kan veel van ze zeggen, maar niet dat ze een timmermansoog bezitten. Ze dropen af, een beetje teleurgesteld.

Nee, neem dan de scholierenorganisatie LAKS. Die pakken het beter aan. De rector werd gisteren gebeld door een tienermeisje van het LAKS. Ze maakte hem in niet mis te verstane woorden duidelijk dat de school in gebreke was gebleven bij het examen Duits. Wij hadden het gebruik van het woordenboek ‘van het Nederlands naar de brontaal’ niet toegestaan, en dat was tegen het reglement. Ze las het hele reglement keurig voor. Onze rector, een lange, steile man, moest diep door het stof. Niet dat er ook maar één leerling behoefte had gehad aan het woordenboek NL-D, maar het ging om het principe, zei het meisje.

Kijk, daar kan die militaire inspectie een dikke punt aan zuigen.