maandag 20 mei 2019

Gevallen engelen (recensie)

Voor wie het niet wist: uitgeverij AFdH (Abels, Frijns, den Haan) is een van meest  eigenzinnige kleine uitgeverijen van het land, ooit in het leven geroepen om een van de meest eigenzinnige schrijvers van Nederland uit te geven: A.L. Snijders. Binnenkort verschijnt er nieuw werk van de bekroonde zkv-schrijver, maar buiten dat is er genoeg ander werk in het fonds dat het waard is besproken te worden. Onlangs verscheen de overdonderende plattelandsnovelle Malterfoske van Lammert Voos, een boek waaraan je maar weer eens kon zien hoe serieus AFdH het uitgeven neemt: de vormgeving, het omslag en de druk was even zorgvuldig én even opvallend als de poëtische taal van Voos. 
Nu is er ook een roman, nota bene voor het eerst in de geschiedenis van de uitgeverij: Gevallen engelen van Almar Otten. Otten is thrillerschrijver, hij heeft een waslijst van titels op zijn naam (bij Sijthoff), en dit is zijn eerste roman. Uit pure nieuwsgierigheid vroeg ik een leesexemplaar aan (ik blijf dat een vreemd woord vinden, alsof er ook ruik- proef- en zet-in-de-kastexemplaren zijn).

Het idee voor deze roman is even eenvoudig als spannend: een groep studenten wordt vijfentwintig jaar nadat hun vriendengroep uit elkaar is gevallen herenigd, door tussenkomst van een notaris, want de vrienden zijn elkaar allang uit het oog verloren, en wel na een tamelijk uit de hand gelopen experiment. Wat is er gebeurd? En wat zal er op die reünie gebeuren? Dat is de vraag die je aan het lezen houdt. Rond deze vragen weeft Otten een verhaal over wat ons vormt (zijn het toch die vermaledijde studentenjaren?), of wij in staat zijn te veranderen (kan je worden wie je niet bent?), en of we met het uitspreken van onze diepste roerselen en verlangens dichter bij anderen komen of dat het juist van hen vervreemdt. 
Otten introduceert maar liefst vijf hoofdpersonages, een hele hoop, maar ze mogen er zijn: de opgeruimde hedonist Bredeler, de mooie Djoesa die alle zeven deugden in zich verenigt, de sombere zonderling Paul, de messcherpe zangeres Kim en het buitenbeentje Hubert. Een vriendenclub, geheimen en een hoop studentikoos gepraat: de roman lijkt in die zin op een kruising van The Secret History van Donna Tartt  en Bij Nader Inzien van Voskuil. Verder zijn er gezellige quinoaschotels, een bosrijke omgeving en een mysterieuze filosoof-buurman die de boel op scherp zet. Als u door het bovenstaande zin heeft gekregen het boek te lezen: koop het, en trek u niets aan van de bedenkingen die ik óók had bij dit boek, en die nu volgen.

Almar Otten schrijft schrijft verzorgd, met precisie, maar ook wat bloedeloos. Er is geen zin die flonkert. Het is flauw om met anekdotisch bewijs te komen in de vorm van citaten, maar beschrijvingen als deze kwam ik wel vaak tegen:

“Hij lichtte het deksel van de hapjespan en constateerde tot zijn opluchting dat de groenten nog niet waren aangebakken. Hij schepte ze met de spatel om en gooide de inhoud van een pot bolognesesaus er overheen. Het water kookte inmiddels en hij draaide de nog halfvolle zak farfalle om boven de pan.”

Inderdaad, het proza is hier precies even saai als het recept voor deze maaltijd. Puur beschrijvend proza zonder interpretatie zoals hierboven (leer het personage kennen door zijn handelingen! Hij kookt eenvoudige maaltijden!) kan ik vaak wel waarderen, maar het boek staat ook vol uitleggerige en psychologiserende passages, zoals deze over Breteler:

“Zijn opgewekte aard bracht het beste in anderen naar boven. De positieve energie die hem omringde gaf hem de ruimte zijn intuïtie te volgen en interesses in te lossen.”

Ik heb wel eens een boek om minder weggelegd, maar nu wilde ik toch doorlezen, en dat is te danken aan het vakwerk dat Otten aan de dag legt bij het portretteren van zijn gevallen engelen. Het zijn echte mensen. Maar ze moeten vallen, en zo herken je in Otten ook de thrillerschrijver die zijn verhaal ‘kloppend’ moet maken. Hoe authentiek de karakters ook zijn, ze móeten meegaan in al die experimenten, ze móeten vijfentwintig jaar later toestemmen in de hereniging. Waarom? Waarom zegt niemand op een zeker moment: jongens, de groeten, aan deze flauwekul doe ik niet mee? Nou, omdat ze ertoe worden gedwongen, niet door hun vrienden of door hun ego, maar door het plot. Voor een thriller is dat noodzakelijk, voor een roman is het zelden heilzaam.
Wat ik dan wel weer sterk vond is het moment waarop de personages zich proberen te ontworstelen aan ‘het plot': ze smijten de brief die de notaris hun op een gegeven moment overhandigt weg, waarmee ze laten zien zelf baas te willen blijven - alsof ze in opstand komen tegen de schrijver zelf. Helaas, de rebellie tegen het script duurt niet lang, er moet een ontknoping volgen op een hutje op de hei, er moet een dode vallen... Dat klinkt natuurlijk hartstikke spannend, dus toch maar lezen dat boek. Het is weer eens wat anders - iets dat je van iedere uitgave van AFdH zou kunnen zeggen.

Almar Otten, Gevallen engelen
Uitgeverij AFdH, 414 blz.
€24,50



2 opmerkingen:

  1. Geweldig handelsplatform, gemakkelijk te gebruiken en snel op te nemen met bitcoins, bankrekening, PayPal, skrill enz. Ik heb dit platform gebruikt in combinatie met de meest aanbevolen forexstrategie en binaire optiehandel op internet van Carlos Ellison en tot nu toe heb ik geen klachten en verdien ik wekelijks bijna $ 5000- $ 8000. Hij is echt geweldig, de beste in zijn vak en uniek onder andere, ik ben dankbaar en wil dat jullie allemaal meedoen aan zijn goede werken. Neem contact met hem op via whatsapp: +12166263236
    E-mail: carlose78910@gmail.com

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik ben zo blij met het investeren met TD Ameritrade .. Hij heeft echt geholpen nadat ik mijn baan kwijt was. Ik begon met investeren voor slechts $ 200 en nu verdien ik wekelijks meer dan $ 2.500. Zo blij dat je contact met hem kunt opnemen via zijn e-mail: tdameritrade077@gmail.com
    Via whatsapp: (+12166263236)

    BeantwoordenVerwijderen

trailer "Een Onbarmhartig Pad"