zondag 10 oktober 2010

Als je wist dat ik nog leefde

Oktober is de maand van de enge ziektes. Als ik naar mijn werk fiets kom ik er vier achter elkaar tegen. Dat is niet overdreven, het is echt zo. Eerst vraagt Sophie Hilbrand of ik nog wel met haar wil zoenen als ze met hiv besmet zou zijn. Het antwoord is: nee, dat wil ik niet. Ik vind Sophie een leuke meid, maar ik hoef niet met haar te zoenen. Drie lantaarnpalen verderop de borende blik van een bebaarde man met onderarmen als scheepskabels, hij wil weten of ik me nog wel door hem wil laten tatoeëren als-ie hiv besmet zou zijn. Het antwoord is wederom nee, ik moet er niet aan denken. Ik denk gewoon niet dat het me staat.

Iets zegt mij dat ik het verkeerde antwoord geef. Dat Sophie noch Baardmans van een nee wil horen.

Bij de volgende paal: drie ernstig verminkte doch vrolijk lachende gezichten bedanken mij voor mijn steun aan het fonds voor mensen met gezichtletsel. Ik schaam mij, want ik heb nooit wat gegeven aan dat fonds. Ik fiets stevig door, maar mijn blik wordt gezogen naar een affiche van een vriendelijk lachende jongeman die eruit ziet alsof-ie zojuist op een landmijn is gestapt. Hij zegt “ik overleef E.B.” Ik weet niet wat dat is, maar ben oprecht blij voor hem, al vermoed ik dat mijn steun hard nodig is bij zijn strijd. De laatste plaat doet me de das om, want daar staat een slapende baby op, een baby met een polsbandje. Dat bandje zegt genoeg. Nadere beschouwing leert dat het kindje doodmoe geboren is omdat het lijdt aan een zeldzame stofwisselingsziekte.

Ik kom doodmoe aan op school. “Het wordt een mooie dag,” zeg ik tegen mijzelf, de onvaste toon negerend.

Een uur of wat later hoor ik dat Antonie Kamerling zelfmoord heeft gepleegd. Ik denk eerst aan Kurt Cobain, het ligt wel erg voor de hand, maar daar vond ik hem op lijken. Dan denk ik aan Mark Everett aka E(els), wiens oeuvre één grote strijd met zijn doodsdrift is maar die godzijdank nog steeds muziek maakt, en zingt: “Is the curse stronger than me, or am I stronger than the curse”

De kleine blonde is dood. Dit raakt mij harder dan ik wil. Ik denk: dit is dus geen zeldzame ziekte met een gironummer dat je van je schuld kan verlossen. De depressie-epidemie, daar zijn toch pillen voor? De overheid heeft sinds een paar jaar aandacht voor deze sluipmoordenaar, de farmaceuten springen er graag op in. Lees het boek van Trudy Dehue. Een oplossing bieden ze niet, aldus Dehue, zolang we gevangen zitten in de moderne begripsbepaling van geluk waarin alles draait om ons functioneren. Geluk = succes gedeeld door ambitie. S gedeeld door A. Een bron van ellende, aldus Alain de Botton. En dan, bestaat het dat je doodongelukkig wordt geboren? Ik denk, je zal maar E.B. hebben en depressief zijn... dan mag je niet eens op zo'n poster.

Ik weet het allemaal niet. Ik weet alleen dat ik woedend wordt op lui die Kamerling afserveren als een ‘mislukt acteur’ die nu 'bovendien een slappeling' blijkt. S/A-denken. Nog woedender word ik van types die op een campy manier dwepen met het ‘arme jochie uit GTST’ uit een cynische kijk op het leven die niet zonder schandalen kan en altijd uit is op bewonderende blikken, ‘kijk mij nou, kijk mij, kijk mij (eens geweldig functioneren)!’

Nu weet ik ineens iets! Ik wil posters op de billboards, depressieposters die de griezelige ziektes binnenkort komen aflossen. November lijkt mij er de uitgelezen maand voor, de slogan ligt voor de hand. Het regent en het is november, weer keert het najaar en belaagt het hart dat droef maar steeds gewender haar heimelijke pijnen draagt. Dit is niet spottend bedoeld, ik meen het echt. En als dat te elitair is, of te cultureel voor de nieuwe regering, dan een groot portret van Antonie Kamerling die ons indringend aankijkt en zegt: “Zou je mij helpen als je wist dat ik nog leefde?”

5 opmerkingen:

  1. De tragiek blijft dat je in die gemoedstoestand al niet/nauwelijks meer te helpen bent. En 'hoe je zelf lijdt onder het feit dat je anderen - die van je houden en zo hun best voor je doen - niet kunt geruststellen met de woorden 'ja, daar heb ik echt wat aan gehad.'
    Alles (en dan bedoel ik ook ALLES) leidt tot de gedachte dat je niet deugt, dat je teveel bent, dat je het niet waard bent, dat je niet te helpen bent en de wereld beter af is zonder jou.
    Wat overigens onverlet laat dat het een fijn stuk is.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Mooie uitsmijter Gerwin. Ik was ook meer geschokt dan ik wilde toegeven, mijn collega's waren daar verbaasd over. De geschoktheid heeft niet alleen met Kamerling te maken. Iedere zelfmoord schokt mij meer dan ik kan toegeven, omdat het zo ongrijpbaar en definitief is.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik word altijd zo razend als mensen zo iemand durven te veroordelen. Alsof je in de depressie nog bewust kiest of je dood wil of niet. Kanker van de ziel, zou dat een mooie campagne-slogan zijn?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ja mooi stuk! Ik fiets met je mee en zie al die aanplakbiljetten en dan Antonie! Een echte depressie is een vernietigende ziekte dat is zeker. Hij verwoordde het zelf zo precies: 'Ik was geen vader voor mijn kinderen, geen partner voor mijn vrouw en voor mezelf was ik er ook niet meer.'

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Interessant stuk Gerwin! Ik ben betrokken geweest bij de campagne "Ik overleef met E.B." en vind het mooi om te lezen dat het je (mede) aan het denken heeft gezet.
    Wil je weten wat E.B. is bekijk dan eens de documentaire 'The boy who's skin fell of' op http://www.youtube.com/watch?v=Dmahlc6n9_A Wanneer je iets wilt doen, en daarmee bedoel ik niet eens een donatie o.i.d, kijk dan op www.vlinderkind.nl
    Vlinderkind draait op vrijwilligersinitiatieven en ik weet zeker dat jij met jouw schrijverskwaliteiten daar aan bij kunt dragen...

    Cheers

    BeantwoordenVerwijderen

trailer "Een Onbarmhartig Pad"