Steve Jobs & The iPeople

Gisteren werd er massaal gerouwd, omdat de baas van een bedrijf in consumentenelektronica is overleden.

Bloemen bij de Apple stores, waxinelichtjes in de vorm ‘iSad’. Teksten als “Steve, dank je dat je ons de iPhone hebt gegeven”. Gegeven? Ze hebben die dingen toch niet gekregen, maar er net als ik zevenhonderd euro voor betaald? De mijne is trouwens gestolen, dus de enige die iPhones weggeeft ben ik zelf, vermoed ik.

Ik ben bekeerd tot Apple in 2004. Mijn eerste Apple laptop ging stuk na drie jaar (moederbord stuk, geen garantie), mijn tweede opnieuw na drie jaar (toetsenbord deed niets meer, reparatie duurder dan een nieuwe computer). Op mijn derde zit ik nu te typen. Ik ben een iPod verloren, en mijn iPhone, zoals gezegd. Een mens kan geslagen worden door het lot, zijn geloof wordt er alleen maar sterker van. Ruim 6000 euro heb ik geofferd aan Apple tot op de dag van vandaag. Ik riep vanaf het begin dat mijn leven beter was geworden door Apple, want die dingen riep je als lid van een klein maar verlicht genootschap.

Verschoning, de religieuze beeldspraak in verband met Apple is nogal uitgewoond – zij kwam uiteraard ter sprake in DWDD gisteren, en vandaag schrijft Walter van den Berg in NRCNext dat hij als fanboy zijn religie wil beleven. ‘Vandaag treur ik, want er is iemand dood die mijn leven beter heeft gemaakt.’

Honderden mensen linkten op Facebook naar de speech die Jobs hield in 2005. Sommigen zeiden erbij dat ze moesten huilen op het einde, wanneer hij spreekt over dat wij ons hart moeten volgen, dat wij werk moet blijven zoeken waar wij van houden, dat werk is als een liefdesrelatie en dat wij nooit met een half ei genoegen moeten nemen.

Ineens staat de religieuze sfeer en dat geroep dat het leven beter is geworden dankzij Steve Jobs mij vreselijk tegen. Waarom? Ik heb er toch jaren aan meegedaan?

Ik ben er niet helemaal uit. Ik denk dat ik als het erop aankomt gewoon te calvinistisch - of te links - ben om te aanvaarden dat koelkasten, stofzuigers, telefoons en computers je leven beter maken. Nou goed, voor koelkasten wil ik een uitzondering maken. Ik vind dat iemand die de wereld iets wil schenken dat gratis en voor niets moet doen, en dat het in de eerste plaats producten van de geest moeten zijn.

De producten van Jobs zijn prachtig en hun geld vast wel waard, uitgedrukt in het gemak en de verstrooiing die zij bieden, mits je ze in je bezit weet te houden. Zijn gedachtegoed, zoals het tot uitdrukking komt in bovengenoemde rede uit 2005, is eigenlijk heel mager. Leg die mijnwerker in Congo die de zeldzame mineralen moet delven ten behoeve van onze smartphones maar eens uit dat hij zijn hart moet volgen en zijn droom najagen. Straks luistert-ie nog en pakt-ie een geweer. Vertel het een miljard Chinezen.

Van Jobs’ povere seculiere idealisme (volg je hart, don’t settle) moeten we het niet hebben. Amerika zit in een depressie dankzij haar eigen Droom.

De meeste pelgrims die offers brachten bij de Apple stores zullen de speech van Jobs niet kennen. Is het dan toch zijn genie, op het gebied van techniek en commercie, die hen doet knielen? Of vertrouwen wij onze ziel toe aan zijn producten, moeten die dingen ons verlossen, en niet zozeer de man zelf en zijn idealen?