WikiLeaks: The Dark Knight

Het is even schrikken. Het lijkt alsof er van de een op de andere dag een generatie is opgestaan die weer idealen heeft, en die bereid is ervoor te vechten. Het lijkt of deze generatie geduldig heeft gewacht tot de tijd rijp was, totdat hen een motief in de schoot geworpen werd om in opstand te komen. Enter WikiLeaks.

Opeens valt alles op zijn plek: er is een groot Kwaad, een in het nauw gedreven maar onkreukbare Held, en een Conflict dat een nieuwe, internetwijze generatie, in het hart raakt. Het Kwaad manifesteert zich natuurlijk in de Amerikaanse overheid, de Held is Julian Assange en het Conflict draait om Internet, het domein van deze jongeren, hun speelweide, hun toekomst. Het is al wat zij hebben. Landsgrenzen en oude politieke machten zeggen hen niets. Zij zitten in hun eigen wereld, en stellen daar hun eigen regels. Nu blijkt dat de Staat die wereld wel heel nadrukkelijk binnendringt, is de beer los. Met een paar grote statements erbij krijgt het conflict razendsnel focus: onze Vrijheid is in het geding.

Ze gaan niet de straat op, ze schuimen over het web. Ze schreeuwen geen leuzen, ze typen ze in een computer. Ze gooien geen stenen door ruiten, ze kopiëren codes en leggen websites van slippendragers van de Vijand plat.

De meeste van hen zijn piepjong, hun voortrekkers zijn twintigers, onnavolgbare whizzkids, de talkshows zijn gek op ze, want ze etaleren een aanstekelijk élan waar die belegen oldboys-kliek volledig bij verschrompelt, die jonge mannen met een blauwe gloed op hun gelaat omdat hen wordt toegestaan een gesprek te voeren terwijl ze met een schuin oog naar hun laptop kijken. Ze roepen dat de Amerika deze strijd gaat verliezen en dat de wereld er over een paar weken al anders uit zal zien. Hun wereld, wel te verstaan, Internet dus.

Ze maken op zijn minst één lelijke vergissing. Julian Assange is geen held. Assange’s drijfveren zijn in nevelen gehuld, maar verraden de houding van een cynicus. De cynicus weet dat de wereld slecht is en de mensen doortrapt, hij weet dat niets is wat het is, en hij ziet het als zijn taak ons dat op superieure toon en met grote gebaren te onthullen. De cynicus kan niet zonder het schandaal. Dat is zijn wraak op de wereld. Achter die show gaapt het grote Niets. Assange is een superieure klikker, verder heeft hij ons niets te bieden. Hij mag uitgroeien tot een martelaar, een held of een groot leider is hij niet.

Ook op die authentiek klinkende roep vrijheid is wel wat af te dingen. Over wat voor vrijheid hebben ze het? Over de kinderlijke drang om ons onverantwoordelijk, naar eigen luim te kunnen gedragen? Bevechten zij het soort vrijheid dat ons in staat stelt de meest krankzinnige beledigingen op het net te kwakken, de meest stupide poeplogica de wereld in te helpen, de vrijheid die ons slaven maakt van onze impulsen, en die ons en iedereen om ons heen ellendig maakt en eenzaam?

Voor er een antwoord op die vraag komt zullen onze vrijheidsstrijders doorgaan met het afdraaien van hun revolutie. In hun kielzog noteren de eerste digitale relschoppers hun eerste criminele successen. Allen voeren zij de vlag van de bittere zwarte ridder Assange.

Het is onbegrijpelijk dat Amerika niet aandringt op onmiddellijke publicatie van alle WikiLeaks cables, zodat dit uit de hand gelopen boosheidsfeestje ten einde komt.